Sinds 2018 dienen veehouders voldoende fosfaatrechten te hebben voor het houden van melkvee. Inmiddels is de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) begonnen met controles. In dit artikel lees je wat je kunt verwachten in geval van controle en hoe hoog de boete mogelijk zal zijn. Ook geef ik je tips, als advocaat met veel ervaring met fosfaatrechten.
Fosfaatrechten
Op 1 januari 2018 is het fosfaatrechtenstelsel in werking getreden. Op grond van dit stelsel dienen veehouders met ‘melkvee’ te beschikken over voldoende fosfaatrechten. Wanneer je meer koeien hebt dan fosfaatrechten, dien je fosfaatrechten bij te kopen of te leasen. Doe je dat niet, dan ben je in overtreding en bega je een economisch delict (strafbaar feit).
Controle fosfaatrechten door NVWA
Inmiddels is de NVWA begonnen met de controle van fosfaatrechten. De NVWA kan controleren of je voldoende fosfaatrechten hebt tijdens een controle van de mestboekhouding. De kans is 5% dat je in 2020 daarvoor bezocht wordt, zoals je in dit artikel kunt lezen. Ook kan de NVWA op basis van een gerichte controle langskomen. Het is voor de NVWA eenvoudig na te gaan of je voldoende fosfaatrechten had of niet (door het aantal stuks melkvee dat in het I&R-systeem staat te vergelijken met het aantal geregistreerde fosfaatrechten).
Sanctie na controle
Wanneer de NVWA constateert dat je te weinig fosfaatrechten hebt, zullen ze hiervan een rapport opmaken. Dit rapport sturen ze vervolgens door naar het Openbaar Ministerie (Justitie). Vervolgens beslist de officier van justitie wat ermee gebeurd. De kans is zeer groot dat je wordt opgeroepen om te verschijnen voor de economische strafrechter. Die kan vervolgens een boete opleggen en je een ontnemingsmaatregel opleggen. In sommige gevallen zullen taakstraffen of zelfs gevangenisstraffen worden opgelegd.
Boete te weinig fosfaatrechten
Het is nog niet bekend hoe groot de boetes zullen zijn wanneer je onvoldoende fosfaatrechten hebt. Wel is de kans groot dat dit al snel in de vele duizenden euro’s zal lopen. Ik heb veel ervaring met het bijstaan van pluimveehouders die worden aangeklaagd omdat ze te weinig pluimveerechten hebben. De boetes die in dat soort zaken worden opgelegd, zijn al snel € 10.000 tot € 20.000 (afhankelijk van hoe groot het tekort is). Pluimveerechten zijn net als fosfaatrechten ‘(dier)productierechten’ en daarom vergelijkbaar.
Ontnemingsvordering
Daarnaast zal de officier van justitie meestal vorderen dat je de kosten terug moet betalen, die je hebt bespaard door onvoldoende fosfaatrechten bij te leasen. Dat is dus de gemiddelde leaseprijs per kg fosfaatrechten van het betreffende jaar maal het aantal kg fosfaatrechten.
Tips
Het is belangrijk bij een controle alert te zijn op in ieder geval de volgende punten:
- Staat het vee wel onder de juiste diercode geregistreerd? Dat kan veel verschil maken bij de beoordeling of je wel of geen fosfaatrechten nodig hebt. Let wel, controleurs en rechters gaan in eerste instantie uit van de I&R-registratie, maar tegenbewijs is mogelijk. Lees daar meer over in dit artikel.
- Realiseer je dat je voor de berekening van de fosfaatrechten uit moet gaan van de feitelijke melkproductie. Dus de totale melkproductie op je bedrijf (en niet alleen wat er aan de fabriek is geleverd). Als je geen kunstmelk aan de kalveren voert, maar koemelk, zul je deze melk bijvoorbeeld ook mee moeten tellen.
- Justitie rekent voor de ontnemingsvordering met de gemiddelde leaseprijs. Maar misschien had jij ze wel goedkoper kunnen leasen.
- Heb je nog een bezwaar- of beroepsprocedure lopen over het aantal fosfaatrechten? Daar zal de NVWA rekening mee houden, zo zei de minister.
Advocaat fosfaatrechten
En zo zijn er nog een heel aantal onderwerpen waar je verweer op kunt voeren. Het is belangrijk dat je je in een zo vroeg mogelijk stadium laat bijstaan door iemand die verstand heeft van deze ingewikkelde regelgeving én veel ervaring heeft met controles door de NVWA. Het liefst nog voordat de NVWA langskomt.
Ik heb als advocaat al vele boeren bijgestaan in strafzaken over dierproductierechten. Vragen of benieuwd wat ik voor je kan betekenen? Neem gerust vrijblijvend contact op via 06 340 93 944 of info@nico-advocatuur.nl. Het eerste telefoongesprek is gratis!
Wat doe je als de NVWA langskomt?
De NVWA kan aangekondigd en onaangekondigd langskomen om te controleren of je voldoende fosfaatrechten hebt. Voordat ze bij je op de stoep staan, hebben ze de controle vaak al voorbereid om te kijken welke dingen er opvallen. Vaak vragen ze documenten uit de boekhouding op en stellen ze vragen. Je bent verplicht mee te werken aan een controle.
Belangrijke tip: later op terug komen
Belangrijkste tip: begin niet uit jezelf van alles te verklaren. Informatie die je afgeeft, kan een reden zijn om door te vragen of door te zoeken. Wanneer de toezichthouder vragen begint te stellen, vraag dan of de vragen op papier kunnen worden gezet/gemaild kunnen worden, zodat je de tijd krijgt het goed uit te zoeken en er op een geschikt moment zo volledig mogelijk te antwoorden. Mondelinge verklaringen kunnen snel uit hun verband worden gehaald of onvolledig op papier worden gezet. Ik kom het helaas vaak tegen in processen-verbaal of andere documenten waarin een verklaring is opgenomen.
Lees hier ook mijn artikel over NVWA-controles met meer tips.
De agrarische sector gaat mij aan het hart. Nieuwsgierig naar mijn achtergrond in de mooie sector en wat ik doe voor agrarisch ondernemers? Lees hier meer.