Vandaag wees het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden een belangrijk arrest over de verdeling van fosfaatrechten tussen de verpachter en pachter. Het gaat hier om een proefprocedure, waarin het hof richtlijnen uiteenzet die voor alle andere zaken van belang zijn.
Systeem van fosfaatrechten
Sinds 1 januari 2018 kennen we het stelsel van fosfaatrechten. RvO heeft fosfaatrechten aan de houders van melkvee toegekend. De wetgever heeft niets geregeld over of de fosfaatrechten aan de verpachter of pachter toekomen.
Wat speelde hier?
In deze zaak ging het om een pachter die een hoeve (gebouwen en bijbehorend land) had gepacht van ASR. ASR is van mening dat de fosfaatrechten haar als verpachter toekomen. Volgens ASR moet hetzelfde systeem als voor het melkquotum worden toegepast.
Fosfaatrechten alleen voor verpachter bij duurzame pacht
Het hof neemt als uitgangspunt dat fosfaatrechten van de pachter zijn. Alleen wanneer er sprake is van duurzame pacht waarbij de bedrijfsmiddelen een belangrijke rol spelen om het bedrijf te kunnen exploiteren, heeft de verpachter een aanspraak op fosfaatrechten.
Onder de volgende voorwaarden is de pachter verplicht tot overdracht van fosfaatrechten aan de verpachter:
1. tussen verpachter en pachter bestond op 2 juli 2015 een reguliere pachtovereenkomst of een geliberaliseerde pachtovereenkomst die bij het aangaan 12 jaar of langer duurt;
2. het betreft:
a. hoevepacht, of
b. pacht van minimaal 15 ha grond, of
c. pacht van een gebouw. Het gebouw moet specifiek zijn ingericht voor de melkveehouderij en voor de uitoefening daarvan noodzakelijk zijn en door de verpachter ten behoeve van het bedrijf van de pachter aan de pachter ter beschikking zijn gesteld.
Berekening aantal over te dragen fosfaatrechten
Wanneer aan deze voorwaarden is voldaan, moet worden berekend hoeveel fosfaatrechten bij het einde van de pacht moeten worden overgedragen aan de verpachter. De fosfaatrechten worden voor 50% toegerekend aan de gebouwen en voor 50% aan de grond die de pachter op 2 juli 2015 ten behoeve van het gehouden vee ten dienste stonden. Vervolgens worden de fosfaatrechten naar verhouding toegerekend aan het gepachte.
Betalen van waarde fosfaatrechten aan pachter
De verpachter dient 50% van de marktwaarde van de over te dragen fosfaatrechten aan de pachter te betalen. De verpachter dient dit te betalen op het moment dat de pachtovereenkomst eindigt.
Uitgemaakte zaak?
Beide partijen kunnen nog naar een hogere rechter toe wanneer ze het niet eens zijn met deze beslissing. Ze kunnen namelijk nog in cassatie bij de Hoge Raad. Het is dus nog maar de vraag of dit het eindoordeel in deze zaak is.
Het hof neemt melkveebedrijven met grond en gebouwen tot uitgangspunt. Melkveebedrijven worden het meest geconfronteerd met de vraag die hier aan de orde is en de meeste melkveebedrijven hebben grond en gebouwen. Het hof heeft zich in dit arrest dus niet uitgelaten over bijvoorbeeld een zoogkoeienbedrijf, waarbij fosfaatrechten zijn toegekend voor het jongvee van zoogkoeien. Ook is nog niet te voorspellen of de richtlijnen die het hof geeft, in beton gegoten zijn, of dat er ruimte is voor bijzondere gevallen.
De agrarische sector gaat mij aan het hart. Nieuwsgierig naar mijn achtergrond in de mooie sector en wat ik doe voor agrarisch ondernemers? Lees hier meer.
Vragen of opmerkingen? Bel of mail gerust vrijblijvend: 06 340 93 944 of info@nico-advocatuur.nl.