Handhaving fosfaatrechten op stoom

Handhaving op gang

Inmiddels kennen we al een paar jaar het fosfaatrechtenstelsel. Lange tijd was onduidelijk wat precies de positie was van onder andere knelgevallen, investeerders en vleesveehouders. De NVWA houdt toezicht op de naleving van het fosfaatrechtenstelsel, maar kwam hierdoor in een lastig pakket. Direct gaan handhaven zou tot veel discussies leiden. Nu er na al die jaren wat meer duidelijkheid is geschapen in de rechtspraak, is de handhaving in 2021 op gang gekomen.

Controle en verhoor

En dat is te merken in mijn praktijk. Inmiddels heb ik meerdere zaken lopen waarin melkveehouders worden gecontroleerd. Voor sommige inspecteurs van de NVWA is het duidelijk even wennen. Overtreding van de mestregels wordt normaal gesproken bestuursrechtelijk afgedaan. Met andere woorden, bij een overtreding legt RvO zelf een boete op na een controle door de NVWA. Ben je het daar niet mee eens, dan kun je in bezwaar en daarna in beroep bij de bestuursrechter. Bij een fosfaatrechtenovertreding is dat anders. Dat loopt via het strafrecht. De NVWA neemt dan ook officieel een verhoor af. Ik merk dat dit voor sommige inspecteurs nieuw is. En zeker ook voor de melkveehouder. Goede bijstand tijdens een controle en het verhoor kan echt het verschil maken.

Hoge boetes

Vervolgens gaat het dossier naar de officier van justitie. Die start daarna meestal een rechtszaak. Je krijgt dan een oproeping om voor de economische politierechter te verschijnen. De officier zal meestal twee dingen eisen. Allereerst een boete voor de overtreding. Die loopt al snel op tot tienduizenden euro’s, zo is mijn verwachting. Daarnaast zal de officier eisen dat je alsnog de leaseprijs over de fosfaatrechten die je tekort had, afdraagt aan de Staat (ontnemingsvordering).

Discussies met NVWA

Het lijkt eenvoudig: je hebt wel of niet voldoende fosfaatrechten. Maar zo eenvoudig is het niet. Ik heb nu al discussies met inspecteurs over in welke diercategorie een rund precies valt (denk aan drooggezette koeien en jongvee voor vleesvee), wat de exacte melkproductie was (ook biest e.d. telt mee), etc. De rechter zal er uiteindelijk een knoop over door moeten hakken. Ook zal de rechter meewegen onder welke omstandigheden je te weinig fosfaatrechten had. Deed je het met opzet of was het een vergissing? Ook dan is goede rechtsbijstand een must.

Zaak gewonnen

Voor melkveehouders is het allemaal nieuw, maar een vergelijkbaar traject kennen vele pluimvee- en varkenshouders al. Pluimvee- en varkensrechten worden al jarenlang op dezelfde wijze gehandhaafd en ik heb al heel wat veehouders bijgestaan bij controles en rechtszaken over deze productierechten. Zo gaf het gerechtshof in Arnhem in hoger beroep mijn klant alsnog gelijk in een discussie over pluimveerechten en bleek dat de NVWA de wet verkeerd had uitgelegd. Het loont dus om juridisch advies in te winnen.

Tips

Het is belangrijk bij een controle alert te zijn op in ieder geval de volgende punten:

1. Staat het vee wel onder de juiste diercode geregistreerd? Dat kan veel verschil maken bij de beoordeling of je wel of geen fosfaatrechten nodig hebt. Let wel, controleurs en rechters gaan in eerste instantie uit van de I&R-registratie, maar tegenbewijs is mogelijk. Lees daar meer over in dit artikel.
2. Realiseer je dat je voor de berekening van de fosfaatrechten uit moet gaan van de feitelijke melkproductie. Dus de totale melkproductie op je bedrijf (en niet alleen wat er aan de fabriek is geleverd). Als je geen kunstmelk aan de kalveren voert, maar koemelk, zul je deze melk bijvoorbeeld ook mee moeten tellen.
3. Justitie rekent voor de ontnemingsvordering met de gemiddelde leaseprijs. Maar misschien had jij ze wel goedkoper kunnen leasen.
4. Heb je nog een bezwaar- of beroepsprocedure lopen over het aantal fosfaatrechten? Daar zal de NVWA rekening mee houden, zo zei de minister.

Advocaat fosfaatrechten

Het is belangrijk dat je je in een zo vroeg mogelijk stadium laat bijstaan door iemand die verstand heeft van deze ingewikkelde regelgeving én veel ervaring heeft met controles door de NVWA. Het liefst nog voordat de NVWA langskomt.

Ik heb als advocaat al vele boeren bijgestaan in zaken over dierproductierechten. Vragen of benieuwd wat ik voor je kan betekenen? Neem gerust vrijblijvend contact op via 06 340 93 944 of info@nico-advocatuur.nl. Het eerste telefoongesprek is gratis!

De agrarische sector gaat mij aan het hart. Nieuwsgierig naar mijn achtergrond in de mooie sector en wat ik doe voor agrarisch ondernemers? Lees hier meer.