Menselijke maat

Rechter kritischer op NVWA

Soms heb je als advocaat een moment tijdens een zitting, dat je tevreden achterover kunt leunen. Een paar weken geleden was het weer zover. Ik zat tegenover drie rechters. Eén van hen nam het woord en sprak de ambtenaren van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) vermanend toe. Volgens de rechter had de NVWA kennelijk weinig geleerd van een eerdere uitspraak waarin de NVWA een tik op de vingers kreeg. Bovendien kon de NVWA rekenen op een kritischere rechter. Dat zit zo.

Terughoudende rechter

Als je een overheidsbesluit bij de rechter aanvecht, is de rechter altijd wat terughoudend. Het is niet de bedoeling dat de rechter op de stoel van het bestuur gaat zitten. De rechter gaat bijvoorbeeld niet beoordelen hoe een bestemmingsplan moet worden ingevuld, dat moet de gemeente doen. Het bestuur van de gemeente legt verantwoording af aan de democratisch gekozen raad, de rechter niet. De rechter kijkt vooral of het besluit van de overheid past binnen de spelregels.

Kritiek op terughoudende rol

De rechter kreeg de laatste jaren steeds meer kritiek op die terughoudende rol. In de toeslagenaffaire oordeelde de rechter bijvoorbeeld: in de wet staat dat je ook bij een kleine fout, alle toeslagen moet terugbetalen. Dat is nu eenmaal de spelregel, daar ga ik verder niet over. Daar komt de rechter nu steeds meer op terug. Laatst oordeelde de Raad van State, één van de hoogste bestuursrechters, dat de rechter strenger gaat toetsen aan het evenredigheidsbeginsel. In die zaak had de burgemeester een woning op slot gegooid. In dat huis woonde een moeder met zes kinderen. De oudste zoon bleek in drugs te handelen en dat was voor de burgemeester reden om de woning zes maanden te sluiten. Daardoor kwamen ze op straat te staan en de vraag was: gaat dat niet veel te ver? Een terughoudende rechter zou zeggen: dit kan op basis van de wet en het past dus binnen de spelregels. De rechter is op advies van twee professoren kritischer gaan toetsen. De rechter kijkt nu of de consequenties van het besluit van de burgemeester niet te groot zijn voor dit gezin.

Rechter in agrarische praktijk

In mijn agrarische praktijk heb ik vooral met de NVWA en RVO te maken en procedeer ik vooral bij het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb), een andere hoogste bestuursrechter. In de zitting die ik in het begin aanhaalde, wees de rechter de NVWA op de uitspraak van de woningsluiting. De rechter van het CBb gaf alvast een waarschuwing mee: net als de Raad van State gaat ook het CBb strenger toetsen. De menselijke maat komt dus een beetje terug.

Advocaat NVWA

Ik heb veel ervaring met controles door de NVWA en help je graag. Het komt regelmatig voor dat de rechter het oneens is met de werkwijze van de NVWA. Zie bijvoorbeeld deze zaak die ik won tegen de NVWA en zelfs leidde tot excuses van de minister. Bel of mail gerust vrijblijvend: 06 340 93 944 of info@nico-advocatuur.nl. Het eerste telefoongesprek is gratis!

De agrarische sector gaat mij aan het hart. Nieuwsgierig naar mijn achtergrond in de mooie sector en wat ik doe voor agrarisch ondernemers? Lees hier meer.